منظور از حمام sitz یا استحمام نشیمن، حمام گرم و کم عمقی است که ناحیه ی رکتوم و پرینه (میان دو راه) را پاکیزه می سازد. این حمام همچنین درد و خارش ناحیه ی تناسلی را تسکین میدهد. برای ساخت حمام sitz می توانید از لگن آب گرم یا لگن مخصوص که بر روی توالت های فرنگی نصب می شود، استفاده نمایید. این حمام باعث افزایش گردش خون در ناحیه رکتوم شده و بهبودی را سریع تر می کند اما افراد سالم نیز می توانند از این حمام استفاده نمایند. به علاوه این حمام می تواند خطر ابتلا به کم خونی را نیز کاهش دهد. برای افزایش تاثیرات حمام sitz می توانید مواد ضد باکتری مانند سرکه سیب، نمک دریا، جوش شیرین، نمک اپسوم و … را به آب این حمام اضافه نمایید. اضافه نمودن این مواد می تواند با بهبود عفونت، درد و خارش حاصل از بیماری را کاهش دهد. ولی استفاده از ژل حمام یا صابون معطر در این آب توصیه نمی شود زیرا که ممکن است به بدتر شدن وضعیت بیانجامد.
چه کسانی باید از حمام sitz استفاده کنند؟
خانم هایی که به تازگی زایمان کرده اند.
افرادی که به تازگی جراحی تناسلی داشته اند مثل جراحی واژن
افراد مبتلا به بیماری های تناسلی مانند هموروئید، فیستول، کیست مویی و شقاق
افراد مبتلا به ناراحتی های روده
افراد مبتلا پرولاپس رکتوم
افراد مبتلا به پروستات
افراد مبتلا به زخم های تناسلی و عفونت مهبل
تصویر حمام sitz
نحوه استفاده از حمام sitz
در ابتدا لگن مورد نظر را با استفاده از مواد ضدعفونی کننده تمیز کرده و بعد ظرف را با آب گرم پر نمایید، میزان گرمی آب نباید به حدی باشد که پوست بسوزد. از قبل حوله خود را در دسترس قرار دهید و پس از اضافه نمودن مواد دلخواه به آب این حمام ، برای مدت 15 الی 20 دقیقه در این آب گرم بنشینید. پس از طی این مدت از حمام خارج شوید و با استفاده از یک حوله نرم به آرامی ناحیه مقعد را خشک کنید. هرگز با خشونت این کار را انجام ندهید زیرا این احتمال وجود دارد که پوست ناحیه مقعد تحریک شده و خارش ایجاد گردد. سپس حمام را خالی نموده و خشک کنید تا برای استفاده های بعدی آماده باشد. استفاده از این حمام تا 3 الی 4 بار در طول روز توصیه شده است.
در حال حاضر حمام sitz دارای انواع مختلفی است که رایج ترین آن بر روی توالت فرنگی قرار می گیرد، نوعی پیشرفته این حمام متصل به شلنگ است و به راحتی از آب پر می شود.
تاثیر حمام سیتز بر روی بیماری های مقعدی
استفاده از حمام سیتز یکی از راهکار های مکمل درمان است، این روش در مراحل اولیه بیماری می تواند به درمان آن کمک نماید و در مراحل پیشرفته تر و یا زمانی که جراحی انجام شده است می تواند در تسریع فرآیند درمان و بهبود زخم موثر باشد. حمام sitz یا استفاده از لگن آب گرم می تواند گردش خون در ناحیه مقعد را افزایش دهد و از این طریق در درمان بیماری های ناحیه مقعد از جمله بواسیر(هموروئید)، شقاق، فیستول و کیست مویی موثر است. استفاده از این حمام می تواند خارش، تورم، سوزش و درد حاصل از این بیماری را نیز بهبود بخشد. از طرفی این حمام می تواند از طریق شل نمودن عضلات در درمان یبوست که یکی از علت های اصلی بیماری های مقعدی مانند هموروئید و شقاق است موثر باشد. همچنین اگر از پماد برای درمان این بیماری ها استفاده می کنید، بهترین زمان مصرف آن بعد از حمام سیتز است. استفاده از این روش تنها می تواند در بهبود کمک نماید و لازم برای درمان قطعی بیماری خود به پزشک مراجعه نمایید.
عوارض استفاده از حمام sitz
استفاده از این حمام معمولاً همراه با عوارض خاصی نخواهد بود، اما یکی از عوارض نادر استفاده از حمام sitz عفونت ناحیه مقعد و پرینه است که این عارضه نیز به علت عدم رعایت بهداشت و ضدعفونی نکردن آن پس از هر بار استفاده روی میدهد.همچنین در صورتی که پس از استفاده از این حمام دچار تشدید درد و خارش شدید باید استفاده از آن را متوقف نمایید.